Mówi się, że stanowi dobry słodzik dla cukrzyków i osób odchudzających się. Inni zaś, podkreślają, że jej nadmiar jest bardzo szkodliwy i ma negatywne właściwości zdrowotne! Jak jest naprawdę…?
Czym właściwie jest fruktoza?
Jest to inaczej cukier owocowy. Związek ten należy do cukrów prostych, naturalnie występujących m.in: w miodzie i owocach. Stanowi około 15 do 30% wszystkich cukrów spożywanych wraz z dietą.
Fruktoza jest składnikiem sacharozy (dwucukier – glukoza + fruktoza), czyli tradycyjnego cukru, który znajdziemy w większości domów w cukiernicy. Jest ona dwa razy słodsza od glukozy (innego węglowodany prostego występującego w owocach).
Poza powyższymi przykładami, źródłem fruktozy w diecie jest również syrop glukozowo-fruktozowy (syrop kukurydziany), który powszechnie stosowany jest do słodzenia:
- napojów
- słodyczy
- ciastek
- pieczywa
Fruktoza w owocach
W naturze, źródłem fruktozy są przede wszystkim owoce, w których występuje ona najczęściej w połączeniu z glukozą. Owoce dzielą się na te, w których dominuje glukoza i te, w których przeważa fruktoza.
Do tej drugie grupy należą:
- jabłka
- gruszki
- melon
- mango
- papaja
- pigwa
- arbuz
- wiśnie
- winogrona
- karambola
Duże ilości fruktozy znajdziesz także w suszonych owocach, sokach owocowych oraz koncentratach owocowych.
Szkodliwość cukru owocowego
Narządem, który jako jedyny potrafi metabolizować fruktozę jest wątroba.
Cukier owocowy ulega w niej przemianie do glukozy, glikogenu (cukier zapasowy gromadzony w mięśniach), kwasu mlekowego oraz wolnych kwasów tłuszczowych.
Kwasy tłuszczowe powstające w wyniku metabolizmu fruktozy mogą sprzyjać, takim schorzeniu jak stłuszczenie wątroby, ale i zwiększać ryzyko chorób układu krążenia. Poza tym uznaje się, że nadmierne spożycie cukru owocowego może zwiększać ryzyko:
- insulinooporności i cukrzycy typu II
- otyłości przez zwiększanie odporności na leptynę (hormon produkowany przez tkankę tłuszczową, którego rolą jest hamowanie apetytu)
- nadmiernego stężenia kwasu moczowego, który może prowadzić do uszkodzenia stawów
- niektórych nowotworów
- demencji i choroby Alzheimera
Czy warto stosować fruktozę jako zamiennik cukru?
Fruktoza stosowana jest jako zamiennik cukru dla diabetyków, ponieważ jest ona metabolizowana przez wątrobę, co z kolei znacznie słabiej wpływa na stężenie glukozy we krwi. Ponadto jej indeks glikemiczny wynosi tylko: 20 (co wskazuje na niską wartość indeksu glikemicznego, podczas, gdy ten sam wskaźnik dla cukru białego wynosi: 100.
| 0-55 | NISKI POZIOM INDEKSU GLIKEMICZNEGO |
| 56-69 | ŚREDNI POZIOM INDEKSU GLIKEMICZNEGO |
| 70-100 | WYSOKI POZIOM INDEKSU GLIKEMICZNEGO |
Niestety nadmiar fruktozy okazuje się bardzo szkodliwy. Z tego powodu jako zamienniki cukru znacznie częściej poleca się ksylitol, erytrytol i stewię.
